Nghề báo: Dễ kiếm việc, rủi ro cao, lắm khắc nghiệt
Như ở Pháp luật TP.HCM, 90% phóng viên, biên tập viên có được là qua thi tuyển và đào tạo.
Nghề báo với tính năng động và tiếp xúc rộng, thời gian gần đây luôn hấp dẫn nhiều bạn trẻ. Tuy nhiên, thực tế đây cũng là một nghề rủi ro cao và khắc nghiệt.
Nghề báo: Rộng cửa, rủi ro cao, khắc nghiệt nhiều
Trầy trật
Nhu cầu về một người có đủ “bản lĩnh” làm báo với SV báo chí mới ra trường (có trình độ chính trị, kiến thức tốt về một chuyên môn sâu, có kĩ năng nghiệp vụ báo chí và ngoại ngữ tốt), ông Phạm Văn Nhứt, Trưởng Phòng Tổ chức Nhân sự báo Tuổi Trẻ, cho rằng: “rất hiếm”.
Ông Nhứt cho biết: trong đợt tuyển phóng viên gần đây nhất (tháng 4/2008), ứng viên được tuyển chọn đều là các phóng viên, cây bút đã có kinh nghiệm, từng làm báo.
Cho đến nay, hình thức cộng tác viên thường xuyên (CTVTX) vẫn là một nguồn cung cấp nhân lực chính cho Tuổi Trẻ.
Đây là những bạn trẻ đa số học từ trường ĐH chuyên ngành báo chí, sau một quá trình khẳng định sẽ được nhận vào làm có chế độ, với các điều kiện làm việc như một phóng viên. “Với mô hình vừa học vừa làm này, khi ai chín muồi rồi, chúng tôi sẽ phát triển thành phóng viên tập sự, rồi phóng viên chính thức!” – ông nói.
Thực tế, nhiều cây bút hiện nay của Tuổi Trẻ đã phải “trầy da tróc vảy” lăn lộn, tự khẳng định mình trong đời sống thông tin 3, 4 năm trời, thậm chí là 5 năm thử thách mới chính thức được trở thành phóng viên của báo.
Những năm gần đây, do nhu cầu tăng kì liên tục, mỗi năm báo Pháp luật TP.HCM đều phải mở lớp đào tạo phóng viên. Tuy chỉ đào tạo ngắn hạn (6 tháng), nhưng dù là SV mới ra trường hay đã đi làm, ứng viên muốn trở thành phóng viên báo cũng phải “lăn lộn” như ai.
“Sau khi trải qua thi vấn đáp (về kiến thức pháp luật, xã hội, kiến thức và năng khiếu báo chí) và viết, trở thành học viên lớp đào tạo, lại phải trải qua ba giai đoạn học, thực tập, làm phóng viên tập sự rồi mới vào chính thức” – ông Đức Hiển, quyền Tổng thư kí tòa soạn tờ báo cho biết.
Bình thường, mỗi đợt tuyển có khoảng 150 người dự thi, tuyển 60 người tham gia lớp học và cuối cùng chọn được khoảng 10 phóng viên.
Sinh viên luyện tập kỹ năng
Rộng cửa
Không kén cá chọn canh, cứ phải là dân học chuyên ngành báo chí ra mới làm báo được, nghề báo mở rộng cửa với mọi ngành nghề. Nhưng, những ai có năng khiếu mới trụ lại được.
Theo ông Hiển, trước đây, báo Pháp luật TP.HCM chỉ có 10% phóng viên học báo chí ra. Hiện nay, số này chiếm khoảng 40%, số còn lại tốt nghiệp các trường đại học khác, chủ yếu là luật. Càng về sau, lượng SV báo chí càng nhiều.
Còn ông Nhứt cho biết: trong lực lượng phóng viên Tuổi Trẻ khoảng 90 người hiện nay, chỉ những năm gần đây, đa số mới tốt nghiệp từ ĐH chuyên ngành báo chí.
Không phải SV báo chí nào ra trường cũng làm nghề được.
Các tờ báo cũng tuyển được phóng viên mà không cần qua lớp đào tạo, nhưng số này chỉ đếm trên đầu ngón tay. Một vài người đã là phóng viên báo khác, sau đó xin về, hoặc được mời về. Như ở Pháp luật TP.HCM, 90% phóng viên, biên tập viên có được là qua thi tuyển và đào tạo.
Theo các chuyên gia trong ngành, khi xã hội thông tin ngày càng phát triển và bùng nổ (mà bùng nổ thường đi với rối loạn), nhu cầu nhân sự trong nghề báo nói riêng và truyền thông nói chung luôn nhiều và cần hơn ở mức chuyên nghiệp.
“Không chỉ cần những điều kiện cơ bản như có năng khiếu/tố chất, lòng yêu nghề, khả năng ngoại ngữ, kĩ năng nghiệp vụ, một phóng viên cũng cần biết tự trang bị cho mình một kiến thức chuyên môn sâu thì mới giỏi được trong nghề” – nhiều tòa soạn báo tư vấn.
Leave a Reply